Viêm loét dạ dày – tá tràng là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách trị hiệu quả
Viêm loét dạ dày – tá tràng thường gây ra đau đớn, khó chịu và ảnh hưởng đến cuộc sống của con người. Nếu không được chữa trị kịp thời, bệnh có thể gây nên nhiều biến chứng, đặc biệt là ung thư. Vì vậy, tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị là vấn đề người bệnh nên quan tâm.
Có thể bạn quan tâm
Viêm loet dạ dày – tá tràng là gì?
Loét dạ dày tá tràng, hay còn gọi là viêm loét dạ dày, là tổn thương gây loét trên niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng (phần đầu của ruột non). Những tổn thương này xảy ra khi màng lót của dạ dày, tá tràng bị thủng và mô bên dưới bị lộ ra. Vết loét ở dạ dày xảy ra nhiều gấp 4 lần ở tá tràng.
Bệnh lý này rất phổ biến và có thể gặp ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là từ 30 – 50 tuổi và tỷ lệ mắc bệnh cao hơn ở nam giới. Ở giai đoạn cấp, bệnh thường khởi phát triệu chứng đột ngột, diễn tiến nhanh nhưng ít để lại di chứng và có thể chữa trị hoàn toàn.
Tuy nhiên ở giai đoạn mãn tính, bệnh có tiến triển chậm, dai dẳng, khó điều trị dứt điểm và có nguy cơ phát sinh các biến chứng nặng nề. Các triệu chứng của viêm loét dạ dày tá tràng ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động ăn uống, sinh hoạt, hiệu suất học tập – làm việc, chất lượng giấc ngủ,… Hơn nữa, bệnh kéo dài còn gây suy nhược cơ thể, hạn chế khả năng hấp thu dinh dưỡng, sụt cân và giảm chức năng miễn dịch.
Nguyên nhân gây viêm loét dạ dày – tá tràng phổ biến
Có rất nhiều nguyên nhân gây viêm loét dạ dày – tá tràng, trong đó chiếm hơn 50% là do nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (vi khuẩn Hp), 20 – 25% là do lạm dụng thuốc kháng viêm và một số nguyên nhân ít gặp khác.
Một số nguyên nhân có thể gây viêm loét dạ dày – tá tràng, bao gồm:
Nguyên nhân bên trong cơ thể
- Do vi sinh vật: Hp dạ dày là một loại xoắn khuẩn gram âm có khả năng sinh sống trong môi trường acid cao. Khi xâm nhập vào dạ dày người, vi khuẩn có xu hướng tiết enzyme urease nhằm trung hòa axit dạ dày, sau đó sinh sống và phát triển trong niêm mạc. Trên thực tế, nhiễm vi khuẩn Hp có thể kích thích dạ dày bài tiết dịch vị, gây rối loạn hoạt động co bóp và dẫn đến hàng loạt các vấn đề như viêm loét dạ dày – tá tràng, ung thư dạ dày,…
- Ảnh hưởng của một số bệnh lý: Viêm loét dạ dày tá tràng cấp thường xuất hiện thứ phát sau khi mắc các bệnh lý như như bạch cầu, viêm ruột thừa, viêm phổi, sởi, cúm, thoái vị hoành, suy thận, xơ gan, viêm phế quản,…Ngoài ra, bệnh cũng có thể khởi phát do rối loạn cơ năng thần kinh thực vật, dị ứng thức ăn, rối loạn tự miễn, hút thuốc lá, nhiễm độc hóa chất, hội chứng Zollinger-Ellison.
Viêm loét dạ dày do tác nhân bên ngoài
Ít người bệnh biết rằng viêm loét dạ dày – tá tràng khởi phát do một số thói quen sống không lành mạnh của con người:
- Lạm dụng thuốc kháng viêm và giảm đau: Có khoảng 20 – 25% trường hợp bị viêm loét dạ dày do lạm dụng các loại thuốc kháng viêm và giảm đau như NSAID, corticoid,…xâm lấn và ăn mòn niêm mạc. Trong trường hợp lạm dụng thuốc trong thời gian dài hoặc sử dụng liều cao, niêm mạc có thể bị tổn thương nặng và gây xuất huyết tiêu hóa.
- Thói quen ăn uống: Thống kê cho thấy, người bị viêm loét dạ dày – tá tràng có xu hướng ăn không đúng giờ, bỏ bữa, ăn quá no, để bụng đói, ăn nhanh, vận động ngay sau khi ăn, dung nạp quá nhiều thực phẩm chứa dầu mỡ, gia vị, axit, chất bảo quản,…
- Uống rượu thường xuyên cũng gây ảnh hưởng lớn đến dạ dày. Ethanol trong rượu không chỉ gây hại cho thực quản mà còn ăn mòn niêm mạc, tăng tiết dịch vị và gây rối loạn hoạt động của dạ dày. Hơn nữa, thói quen uống nhiều rượu còn làm tăng áp lực lên các cơ quan tiêu hóa khác như tuyến tụy, mật và gan.
- Căng thẳng, stress kéo dài ảnh hưởng đến hệ thần kinh thực vật khiến chức năng của đường ruột và dạ dày bị rối loạn. Tình trạng này có thể kích thích tăng sản xuất pepsin, axit hydrochloric khiến môn vị, huyết quản dạ dày co thắt và gây tổn thương tầng bảo vệ niêm mạc.
Bên cạnh những thông tin gây bệnh, để phòng tránh biến chứng, người bệnh nên biết cách nhận biết bệnh lý, từ đó thăm khám và điều trị kịp thời.
Điểm danh 13 triệu chứng viêm loét dạ dày – tá tràng đặc trưng
Viêm loét dạ dày tá tràng điển hình bởi triệu chứng đau vùng thượng vị. Bên cạnh đó, bệnh cũng có thể gây ra một số triệu chứng đi kèm như ợ hơi, ợ chua, buồn nôn,… Trên thực tế, triệu chứng lâm sàng còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, thói quen ăn uống và khả năng chống chịu của từng trường hợp.
Một số triệu chứng nhận biết viêm loét dạ dày tá tràng, bao gồm:
- Đau vùng thượng vị (vùng bụng trên rốn): Đây là triệu chứng điển hình nhất của viêm loét dạ dày – tá tràng. Triệu chứng này có thể khởi phát đột ngột hoặc âm ỉ, dai dẳng. Mức độ đau có thể tăng lên sau khi ăn – đặc biệt là sau khi dung nạp thực phẩm chứa nhiều axit, gia vị cay nóng, rượu bia, cà phê,…
- Thường xuyên xuất hiện cảm giác buồn nôn và nôn mửa – đặc biệt là sau khi ăn no. Sau khi nôn mửa thường có cảm giác dễ chịu.
- Bụng nặng, đầy trướng và khó tiêu
- Ợ hơi, ợ chua
- Hơi thở có mùi và có cảm giác đắng miệng sau khi ngủ dậy
- Ăn không ngon miệng
- Chán ăn
- Người gầy sút, mệt mỏi và thiếu tập trung
- Trong trường hợp khởi phát do nhiễm khuẩn, thân nhiệt có thể tăng lên 39 – 40 độ C
- Có thể đi kèm với tiêu chảy
- Các triệu chứng của viêm loét dạ dày thường bùng phát mạnh về đêm khiến giấc ngủ bị gián đoạn, khó ngủ và ngủ chập chờn
Nếu bạn đnag gặp 1 trong những dấu hiệu bệnh trên, hãy nhanh chóng thăm khám tại cơ sở y tế gần nhất. Đồng thời, điều trị và thay đổi thói quen sống lành mạnh.
Viêm loét dạ dày – tá tràng có nguy hiểm không?
Viêm loét dạ dày tá tràng là bệnh tiêu hóa phổ biến và có thể được điều trị hoàn toàn nếu thăm khám và xử lý sớm. Tuy nhiên trong trường hợp không kiểm soát kịp thời, hiện tượng viêm loét có thể chuyển sang giai đoạn mãn tính và phát triển thành các biến chứng như:
- Xuất huyết tiêu hóa: Xuất huyết tiêu hóa là biến chứng thường gặp nhất của viêm loét dạ dày tá tràng. Biến chứng này xảy ra khi vết loét bị ăn mòn nghiêm trọng, gây vỡ tĩnh mạch và chảy máu. Xuất huyết tiêu hóa có thể gây ra các triệu chứng dễ nhận biết như nôn ói ra máu, bã có màu cà phê, chóng mặt, choáng váng, nôn liên tục,… Hoặc chỉ biểu hiện bằng các triệu chứng không có tính điển hình như phân đen, đau bụng âm ỉ, dai dẳng.
- Thủng dạ dày – tá tràng: Thủng dạ dày tá tràng là tình trạng thành dạ dày và ruột non bị ăn mòn hoàn toàn. Biến chứng này biểu hiện với các dấu hiệu như bụng co cứng, đau thượng vị dữ dội,…
- Hẹp môn vị: Hẹp môn vị là tình trạng ổ viêm hình thành sẹo gây thu hẹp không gian môn vị và làm gián đoạn quá trình chuyển thức ăn từ dạ dày xuống ruột non. Biến chứng này thường gây đau thượng vị sau khi ăn, nôn mửa, sụt cân nhanh,…
- Ung thư: Thống kê cho thấy, có khoảng 5 – 10% trường hợp có nguy cơ ung thư tiêu hóa (xuất hiện khối u ác tính). Hầu hết các trường hợp này đều có vết loét lớn và tiến triển trong thời gian dài (hơn 10 năm).
Ngoài những biến chứng trên, bệnh viêm loét dạ dày tá tràng còn ảnh hưởng đến hoạt động ăn uống, gây suy nhược cơ thể, giảm chất lượng cuộc sống, sụt giảm hiệu suất làm việc và học tập. Hơn nữa, các triệu chứng của bệnh còn bùng phát mạnh vào ban đêm gây gián đoạn giấc ngủ, tăng áp lực lên hệ thần kinh và tác động tiêu cực đến yếu tố tâm lý.
Để hạn chế mức độ viêm loét trở nên tồi tệ hơn, người bệnh nên nắm rõ nguyên nhân gây bệnh. Dựa vào đó, phòng tránh và điều trị dứt điểm các triệu chứng.
Phương pháp chuẩn đoán loét dạ dày – tá tràng
Bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện một số kỹ thuật cân lâm sàng như:
- Nội soi dạ dày
- Xét nghiệm máu/ phân tìm vi khuẩn HP
- Chụp X-Quang xác định ổ viêm loét và loại trừ khả năng có khối u ở đường tiêu hóa.
Trên thực tế, bác sĩ có thể yêu cầu một số kỹ thuật chẩn đoán khác ở những trường hợp không có triệu chứng và biểu hiện điển hình.
Khắc phục cơn đau viêm loét tạm thời tại nhà
Cơn đau thượng vị có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, khiến người bệnh lo lắng và khó chịu. Đừng lo lắng, hãy tham khảo một số bài thuốc dân gian giảm đau tại chỗ dưới đây:
Dùng nghệ vàng
Nghệ là vị thuốc Nam quý và được sử dụng trong điều trị các bệnh lý liên quan đến dạ dày. Hoạt chất curcumin trong nghệ được chứng minh có hiệu quả kháng sinh, ức chế virus, kháng viêm và chống oxy hóa. Bổ sung nghệ vào chế độ ăn, dùng trà nghệ, sữa nghệ, nghệ mật ong,… có thể hỗ trợ làm liền vết loét ở niêm mạc ruột non và dạ dày.
Chè dây
Với tác dụng kháng khuẩn mạnh và ức chế bài tiết axit tự nhiên, thảo dược này được sử dụng để hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày tá tràng. Ngoài ra, chè dây còn chứa hàm lượng flavonoid cao giúp phục hồi và tái tạo các mô niêm mạc bị hư hại. Thảo dược này chủ yếu được dùng ở dạng sắc hoặc hãm.
Lô hội
Nhựa từ cây lô hội có tác dụng ức chế sản xuất acid hydrochloric và men pepsin. Do đó sử dụng thảo dược này có thể hỗ trợ ức chế vi khuẩn, trung hòa axit, phục hồi vết loét và nhuận tràng. Ngoài ra, uống nước lô hội sau khi ăn còn giúp làm giảm cảm giác nóng rát, buồn nôn và khó chịu.
Lưu ý, những bài thuốc trên chỉ là phương pháp hỗ trợ tạm thời, kết hợp với thuốc điều trị để nâng cao hiệu quả, cải thiện triệu chứng bệnh đau đớn. Người bệnh không nên lạm dụng, cần tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi sử dụng.
Đánh giá hiệu quả 3 phương pháp điều trị viêm loét dạ dày – tá tràng phổ biến
Mục tiêu chính trong điều trị viêm loét dạ dày là giảm cơn đau và làm lành ổ loét, đồng thời hạn chế tình trạng tái phát và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Áp dụng Y học hiện đại
Thuốc Tây được sử dụng ưu tiên trong điều trị viêm loét dạ dày tá tràng nhằm kiểm soát cơn đau trong thời gian ngắn nhất, bảo vệ ổ viêm loét và hỗ trợ phòng ngừa biến chứng.
Một số loại thuốc Tây được dùng trong điều trị bệnh viêm loét dạ dày, tá tràng, bao gồm:
- Thuốc kháng axit: Phosphalugel, Gasterine, Maalox,…có tác dụng trung hòa axit dạ dày giúp giảm đau thượng vị, cải thiện tình trạng nóng rát, ợ hơi và ợ chua.
- Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày: Ulcar, Sucrafar, Ducas,…có tác dụng bảo vệ ổ viêm loét và ngăn ngừa quá trình ăn mòn của dịch vị.
- Thuốc ức chế bài tiết axit: Somatostatin, (Ranitidin, Nizatidin, Cimetidin, Famitidine, Omeprazole, Rebaprozole, Lansoprazole,… hạn chế bài tiết axit ở dạ dày, phục hồi ổ viêm, ngăn ngừa quá trình xâm lấn của dịch vị.
Chuyên gia Metaherb đánh giá: “Thuốc tân dược có hiệu quả điều trị nhanh chóng. Triệu chứng bệnh sẽ thuyên giảm sau từ 1-2 liều thuốc đầu tiền. Tuy nhiên, trong quá trình điều trị bệnh nhân sẽ gặp một số tác dụng phụ, có thể xuất hiện tình trạng nhờn thuốc”.
Điều trị bệnh bằng phương pháp YHCT
Trong Đông y, bệnh viêm loét dạ dày còn được gọi là chứng vị quản thống. Dựa vào nguyên nhân và biểu hiện lâm sàng, Đông y chia chứng bệnh này thành nhiều thể khác nhau như thể khí trệ, thể ứ huyết, thể hỏa uất, thể hư hàn và hàn thấp. Với mỗi thể bệnh, Đông y áp dụng bài thuốc có tác dụng tương ứng để giảm đau thượng vị, cải thiện chức năng tiêu hóa và bồi bổ sức khỏe.
- Bài thuốc Đông y chữa viêm loét dạ dày thể hàn thấp: Chuẩn bị xương truật, trạch tả mỗi thứ 12g, cam thảo và nhục quế mỗi thứ 4g, tang bì 6g, phục linh, bạch truật và trư linh mỗi thứ 8g, sinh khương 5 lát, hậu phác 10g. Sắc uống, ngày dùng 1 thang.
- Điều trị loét dạ dày thể hư hàn: Dùng sinh khương, cam thảo, quế chi mỗi thứ 12g, táo 4 quả, di đường 50g, hoàng kỳ 60g, bạch thược 24g, lá khôi 20g. Sắc uống, ngày dùng 1 thang.
- Khắc phục triệu chứnh do ứ huyết: Chuẩn bị a giao và bồ hoàng mỗi thứ 12g, chi tử 8g, trắc bách diệp 16g, sinh địa 40g và cam thảo 6g. Sắc uống, mỗi ngày dùng 1 thang.
- Thanh nhiệt, giải độc, hạn chế acid dạ dày: Dùng xuyên khung, chỉ thực, hương phụ, thanh bì, huyền hồ mỗi thứ 8g, bạch thược và mai mực mỗi thứ 12g, chích thảo 4g. Sắc uống, ngày dùng 1 thang.
- Lưu thông khí huyết khôi phục chứng năng dạ dày, làm lành viêm loét: Dùng xuyên khung, sài hồ, hương phụ, chỉ thực và huyền hồ mỗi thứ 8g, bạch thược và mai mực mỗi thứ 12g, chích thảo 4g. Sắc uống, ngày dùng 1 thang.
Chuyên gia Metaherb đánh giá hiệu quả: “Thuốc Đông y rất an toàn, lành tính. Tuy nhiên, phương pháp có hiệu quả chậm, đun sắc phức tạp, không thể lấy 100% dược chất”.
Sử dụng thảo dược tự nhiên
Hiện nay, điều trị loét dạ dày – tá tràng bằng thảo dược là phương pháp được nhiều người bệnh tin chọn. Bởi lẽ, dược liệu điều trị theo cơ chế “bảo toàn” rất hiệu quả. Thành phần dược chất đi sâu vào cơ thể cơn người, khắc phục bệnh từ nguyên căn. Từ đó giải quyết triệt để từng triệu chứng khó chịu.
Người bệnh có thể tham khảo thông tin một số thảo dược quý dưới đây:
- Chè dây: Làm lành viêm loét dạ dày, hạn chế aicd trào ngược
- Lá khôi: Có khả năng tiêu diệt vi khuẩn HP nhanh chóng, chống viêm loét và biến chứng bệnh.
- Khổ sâm: Làm lành viêm loét dạ dày, giảm cơn đau thượng vị, hạn chế buồn nôn, ợ chua, ợ hơi.
- Cam thảo: Làm bền tĩnh mạch dạ dày, khôi phục chức năng tiêu hóa, nâng cao sức đề kháng, chống bệnh tái phát hiệu quả.
Lời khuyên của chuyên gia dành cho người bệnh
Để phòng tránh biến chứng cũng như cải thiện triệu chứng tích cực, người bệnh nên thay đổi ngay thòi quen sống lành mạnh.
- Thay đổi chế độ ăn uống: bổ sung các thành phần dinh dưỡng giúp cơ thể tăng hệ miện dịch như vitamin A, vitamin D, vitamin K, vitamin B12, canxi, sắt,… giúp trung hòa độ axit trong dạ dày.
- Hạn chế sử dụng các loại chất kích thích như: bia, rượu, nước ngọt, thuốc lá, trà, cà phê.
- Hạn chế sử dụng các loại thuốc kháng viêm, thuốc giảm đau.
- Tạo thói quen ăn uống và nghỉ ngơi khoa học: ăn chậm, nhai kỹ, thường xuyên ăn sáng, tập thói quen ăn uống đúng giờ tránh ăn khuya. Tránh ăn các loại thức ăn cay, nóng hoặc quá chua.
- Tập thể dục: tập thể dục đều đặn giúp nâng cao tinh thần sức khỏe, vận động cơ thể 30 phút mỗi ngày giúp tâm trạng thoải mái
Mỗi ngày tiếp nhận một ít chất có hại vào cơ thể thì một ngày nào đó chúng sẽ tích tụ và bào mòn cơ thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Để phòng hơn chữa bệnh, mỗi cá nhân cần ý thức được vấn đề coi trọng sức khỏe. Đồng thời tạo thói quen sống khoa học, lành mạnh có như thế cơ thể mới luôn được khỏe mạnh.
Nếu còn bất cứ băn khoăn gì về cách điều trị viêm loét dạ dày – tá tràng, hãy liên hệ ngay với dược sĩ của Metaherb để được tư vấn chi tiết nhất.
source https://metaherb.vn/viem-loet-da-day-ta-trang-dieu-tri.html
Nhận xét
Đăng nhận xét